23/5/09

Η Κ. ΚΟΥΝΕΒΑ ΘΑ ΔΙΚΑΙΩΘΕΙ ΟΤΑΝ ΣΠΑΣΕΙ ΤΟ ΑΠΟΣΤΗΜΑ ΤΩΝ ΕΡΓΟΛΑΒΙΩΝ

Η χορήγηση σπιτιού στην Κ. Κούνεβα από τον ΟΕΚ, δεν αποτελεί ούτε ελεημοσύνη, ούτε αγαθοεργία.

Πολύ δε περισσότερο, δεν προσφέρεται για «επικοινωνιακού» τύπου προβολή ούτε της Υπουργού Απασχόλησης, ούτε οποιοδήποτε άλλου.

Αποτελεί την πλέον ελάχιστη και επιβεβλημένη στήριξη σε μια μαχόμενη συνδικαλίστρια, γυναίκα και μετανάστρια, που αγωνιζόμενη ενάντια στον εργασιακό μεσαίωνα, που έχουν επιβάλλει οι εργολάβοι καθαρισμού, βρέθηκε να παλεύει για τη ζωή της, μετά την εναντίον της δολοφονική απόπειρα.

Εάν η Υπουργός Απασχόλησης και η Κυβέρνηση, θέλουν να στηρίξουν ηθικά και πραγματικά την Κ. Κούνεβα και τους χιλιάδες εργαζόμενους στους εργολάβους καθαρισμού, που καθημερινά βιώνουν εφιαλτικές εργασιακές συνθήκες με εξευτελιστικές αμοιβές δεν έχουν παρά να εξαγγείλουν μέτρα, ώστε ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙ ΤΩΡΑ ΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΔΟΥΛΕΜΠΟΡΙΟ.

§ Να καταργηθούν οι εργολαβίες στο Δημόσιο και ευρύτερο Δημόσιο τομέα.

§ Να μπει επιτέλους ουσιαστικός φραγμός στους ασύδοτους εργολάβους στον Ιδιωτικό Τομέα και να ληφθούν άμεσα και αποτελεσματικά μέτρα για την εφαρμογή της εργατικής νομοθεσίας και των συλλογικών συμβάσεων εργασίας

Οι εργαζόμενοι και τα σωματεία τους, σε κάθε περίπτωση θα διευρύνουν και θα εντείνουν τους αγώνες τους, ώστε

§ ο δημόσιος τομέας να ανακτήσει την πλήρη ευθύνη της καθαριότητας και της φύλαξης στον τομέα ευθύνη του, και

§ ο ιδιωτικός τομέας να εφαρμόζει απαρέγκλιτα την εργατική νομοθεσία και τις συλλογικές συμβάσεις.

ΑΥΤΟΝΟΜΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ

19/5/09

Η ΝΕΑ ΟΔΗΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΑΝΕΙΣΜΟ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ

http://www.inegsee.gr/Esoteriko%20160_t.pdf

Το μέλλον της εργατικής νομοθεσίας στη σύγχρονη συγκυρία

Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΚΑΨΑΛΗ*

«Υπερβολικά προστατευτικοί όροι και προϋποθέσεις μπορούν να αποτρέψουν τους εργοδότες από την πρόσληψη προσωπικού στη διάρκεια περιόδων οικονομικής ανάκαμψης». Προφητική (;) η διατύπωση της Κομισιόν στο κείμενο της Πράσινης Βίβλου για τον εκσυγχρονισμό της εργατικής νομοθεσίας προέτρεπε έγκαιρα τα κράτη-μέλη στην εισαγωγή περισσότερης ευελιξίας στην απασχόληση, δύο χρόνια, μάλιστα, πριν ξεσπάσει και επίσημα η οικονομική κρίση.

Στα τέλη του 2006 η κοινοτική πρωτοβουλία για την επίσημη καθιέρωση του δόγματος της flexicurity δεν θεωρήθηκε από όλους σαν μια προσπάθεια να απομακρυνθεί οριστικά η εργατική νομοθεσία από την παραδοσιακή κοινωνική αφετηρία της, δηλαδή την αναζήτηση ρυθμίσεων αυξημένης προστασίας του αδύναμου πόλου της εργασιακής σχέσης. Δυστυχώς και σήμερα εξακολουθεί να μην γίνεται πλήρως αντιληπτή η μεθοδευμένη προσπάθεια να ξαναγραφτεί το εργατικό δίκαιο με όρους άγνωστους και αντίθετους με την εγγενή φιλοσοφία του συγκεκριμένου επιστημονικού κλάδου.

Ειδικότερα, ολοένα και πιο συχνά δίνεται η εντύπωση ότι με τους όρους μεταρρύθμιση ή αναθεώρηση της εργατικής νομοθεσίας εννοείται η εύλογη (και δήθεν αναγκαία) προσαρμογή αυτής στις επιταγές των σύγχρονων οικονομικών και επιχειρηματικών επιδιώξεων, άρα ο εμπλουτισμός της με στοιχεία του εμπορικού δικαίου ή του δικαίου του ανταγωνισμού. Σύμφωνα με μια άλλη προσέγγιση θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι καταβάλλεται μια προσπάθεια να περιβληθούν τον νόμιμο τύπο κάποιες πολιτικές παρεμβάσεις, που αποβλέπουν ευθέως στη μείωση της προστασίας (επαρκούς ή μη), που για δεκαετίες εξασφάλιζε στους μισθωτούς η εργατική νομοθεσία στη γηραιά Ήπειρο.

Τα παραδείγματα είναι πολλά και προέρχονται ακόμη και από χώρες με παράδοση στην επί μακρόν ενισχυμένη προστατευτική λειτουργία της κοινωνικής τους νομοθεσίας. Στη Γαλλία, οι κοινωνικοί συνομιλητές κατόρθωσαν στις αρχές του 2008 να συμφωνήσουν σε ένα κείμενο με τίτλο «Εκσυγχρονισμός της αγοράς εργασίας» δίνοντας στην κυβέρνηση το πράσινο φως να παρέμβει σε θεμελιώδη πεδία της εργατικής νομοθεσίας.

Ο Νόμος της 25ης Ιουνίου 2008 επικυρώνει -μεταξύ άλλων- την εισαγωγή ενός 3ου τύπου διακοπής της σύμβασης εργασίας, τη συμβατική διακοπή, παράλληλα με την απόλυση και την παραίτηση. Στόχος της εν λόγω καινοτομίας είναι η διευκόλυνση της απαλλαγής του εργοδότη από πλεονάζον προσωπικό αποφεύγοντας τις διοικητικές και κυρίως δικαστικές περιπέτειες, που συνεπάγεται -υπό όρους- η (οικονομική) απόλυση. Σε αντάλλαγμα, ο εργαζόμενος δικαιούται αφενός, μιας (μειωμένης) αποζημίωσης και αφετέρου, πρόσβασης στα επιδόματα ανεργίας.

Η μέριμνα για τη διευκόλυνση της εργοδοτικής πλευράς είναι προφανής. Το ίδιο ισχύει και για την απώτερη στόχευση μιας τέτοιας ρύθμισης, που δεν είναι άλλη από τη δυνατότητα παρέκκλισης από ένα βασικό νομικό κανόνα, την επιβεβλημένη για τον εργοδότη επίκληση (και εν συνεχεία απόδειξη) της συρροής ενός πραγματικού και σπουδαίου λόγου για τη διακοπή της σύμβασης εργασίας. Πλην μιας συνδικαλιστικής οργάνωσης (CGT), η αυτονόητη παράκαμψη αυτής της νομικής υποχρέωσης για πρώτη φορά από τη δεκαετία του ‘70, είτε δεν έγινε κατανοητή από το οργανωμένο εργατικό κίνημα, είτε απλά έγινε αποδεκτή ως μια λιγότερο επιζήμια υποχώρηση απέναντι στον οδοστρωτήρα του νέο-φιλελευθερισμού.

Μετά λύπης διαπιστώνεται ότι το δίκαιο της απόλυσης, το τελευταίο προπύργιο ασφάλειας για την εργατική πλευρά, όχι μόνο βομβαρδίζεται λυσσαλέα από την πολιτική και κοινωνική ελίτ σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αλλά, επιπλέον, κινδυνεύει και εκ των ένδον, μέσα σε ένα κλίμα από την μια, εκβιαστικής (ψευδο)διαπραγμάτευσης και από την άλλη, άτακτης υποχώρησης.

Ευχερέστερη στέρηση της θέσης εργασίας και ασφάλεια του μισθωτού είναι έννοιες επιστημονικά αντίρροπες και κοινωνικά ανταγωνιστικές. Η ιδεολογική σύγχυση μεταξύ αφενός, της προσπάθειας διεξόδου από την κρίση (αναπτυξιακές στρατηγικές) και της πρόβλεψης νέων κανόνων προστασίας της μισθωτής εργασίας (εργατικοί κανόνες), θα αποδειχθεί σύντομα ότι είναι μια ιστορικά ασυγχώρητη παρεκτροπή.

Όσοι στην Ελλάδα δεν είναι διατεθειμένοι να σιγήσουν απέναντι στη διαφαινόμενη δηλητηρίαση του περιβάλλοντος εργασίας των επόμενων γενεών και στον αφανισμό εργατικών κατακτήσεων προηγούμενων ετών θα πρέπει κατεπειγόντως να συσπειρώσουν τις δυνάμεις τους. (Ενδεικτικά: Ευελιξία - STOP).

* Ο Απόστολος Καψάλης είναι νομικός, ερευνητής των εργατικών σχέσεων

(αναδημοσίευση από εφημερίδα Αυγή)

14/5/09

ΥΠΕΡΕΡΓΑΣΙΑ & ΥΠΕΡΩΡΙΑ

Τι είναι υπερωρία;
Είναι η επιπλέον του νομίμου ωραρίου απασχόληση των εργαζομένων.
Τι είναι υπερεργασία & πώς αμείβεται;
Σύμφωνα με τον Ν.3385/2005, η απασχόληση πέντε ωρών επιπλέον την βδομάδα μετά τις 40, για τις επιχειρήσεις που εφαρμόζουν πενθήμερο σύστημα απασχόλησης και 8 ωρών επιπλέον τη βδομάδα, για τις επιχειρήσεις που εφαρμόζουν σύστημα εξαήμερης απασχόλησης, θεωρείται υπερεργασία. Συγκεκριμένα οι 5ώρες υπερεργασία για το σύστημα του πενθημέρου είναι: 41η, 42η, 43η, 44η, 45η ενώ οι 8 ώρες για το σύστημα του εξαημέρου είναι: 41η, 42η, 43η, 44η, 45η, 46η, 47η, 48η.
Η πραγματοποίηση της υπερεργασίας ανήκει στη διακριτική ευχέρεια του εργοδότη και εφ' όσον ζητηθεί από τον τελευταίο, ο εργαζόμενος είναι υποχρεωμένος να την παρέχει.
Οι παραπάνω ώρες που αναφέραμε αμείβονται με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 25%
Τι είναι υπερωρία & πώς αμείβεται;Σύμφωνα με τον Ν.3385/2005 η απασχόληση πέραν των 45 ωρών την εβδομάδα για τις επιχειρήσεις που εφαρμόζουν πενθήμερο ή των 48 ωρών τη βδομάδα για τις επιχειρήσεις που εφαρμόζουν εξαήμερο, θεωρείται υπερωριακή απασχόληση και διέπεται απ όλες τις νόμιμες συνέπειες διατυπώσεις και διαδικασίες έγκρισης. Ως εκ' τούτου λοιπόν απαιτείται για πέραν των 45 ωρών επί πενθημέρου και 48 επί εξαημέρου απασχόληση, έγκριση από την οικεία Επιθεώρηση Εργασίας ή έγκριση με απόφαση Υπουργού, μετά από γνωμοδότηση του ΑΣΕ στην περίπτωση που εξαντλήθηκε το ανώτατο όριο που χορηγεί η Επιθεώρηση Εργασίας.
Εύλογο είναι ότι η καθιέρωση της υπερωριακής απασχόλησης για εργασία πέραν των 45 ωρών επί πενθημέρου και των 48 ωρών επί εξαημέρου, βρίσκεται πάντα εντός των πλαισίων που καθορίζονται από τις ισχύουσες διατάξεις για το νόμιμο ημερήσιο ωράριο εργασίας. Συγκεκριμένα, κάθε εργαζόμενος δικαιούται για κάθε ώρα νόμιμης υπερωρίας και μέχρι τη συμπλήρωση 120 ωρών ετησίως, αμοιβή ίση με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 50%. Για πέραν των 120 ωρών ετησίως νόμιμης υπερωριακής απασχόλησης παρέχεται αμοιβή ίση με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο, προσαυξημένο κατά 75%.
Η παραπάνω αμοιβή (75%) καταβάλλεται και για τη νόμιμη υπερωριακή απασχόληση που πραγματοποιείται πέραν των ορίων υπερωριακής εργασίας, που καθορίζονται με τις εξαμηνιαίες αποφάσεις του Υπουργού Απασχόλησης
Τι είναι κατ` εξαίρεση υπερωρία ( μη νόμιμη υπερωρία);Για κάθε ώρα που πραγματοποιείται και δεν θα τηρηθούν οι προβλεπόμενες από το νόμο διαδικασίες έγκρισης, θεωρείται κατ' εξαίρεση υπερωρία (μη νόμιμη υπερωρία) και καταβάλλεται στο μισθωτό αποζημίωση ίση με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 100%.Τέλος είναι προφανές ότι σε περίπτωση που ισχύει συμβατικό ωράριο μικρότερο των 40 ωρών τη βδομάδα, η απασχόληση πέραν του μικρότερου αυτού ωραρίου και έως 40 ωρών αμείβεται σύμφωνα με το άρθρο 659 του Α.Κ. ως πρόσθετη εργασία (απλό ωρομίσθιο) Σχεδιαγράμματα:
Υπολογισμός υπερεργασίας με πενθήμερο

Υπερεργασία Εβδομαδιαίως 40 - 45 ώρες + 25% στο καταβαλλόμενο ωρομίσθιο
*Η αμοιβή της 9ης ώρας ημερησίως πληρώνεται με προσαύξηση 25% στο καταβαλλόμενο ωρομίσθιο και δεν χρειάζεται άδεια από την Επιθεώρηση Εργασίας.
Υπολογισμός υπερωρίας
-Εργασία από 46η (πενθήμερο) και 49η (εξαήμερο) έως 120 ώρες ετησίως νόμιμης υπερωρίας, αμείβεται με προσαύξηση 50% στο καταβαλλόμενο ωρομίσθιο.
Η υπέρβαση των 120 ωρών νόμιμης υπερωρίας ετησίως αμείβεται με προσαύξηση 75% στο καταβαλλόμενο ωρομίσθιο.
Κατ` εξαίρεση υπερωρία (μη νόμιμη) αμείβεται με προσαύξηση 100% στο καταβαλλόμενο ωρομίσθιο.
-Εργασία άνω των 9 ωρών ημερησίως επί 5νθημέρου συνιστά υπερωρία και αμείβεται με προσαύξηση 50% στο καταβαλλόμενο ωρομίσθιο.
-Εργασία άνω των 8 ωρών ημερησίως επί 6ημέρου συνιστά υπερωρία και αμείβεται με προσαύξηση 50% στο καταβαλλόμενο ωρομίσθιο.
Πώς καθορίζεται το ανώτατο όριο υπερωριών;Οι ώρες υπερωριακής εργασίας που χορηγούνται από τις οικείες Κοινωνικές Επιθεωρήσεις Εργασίας (ΣΕΠΕ) είναι 120 ώρες ετησίως προκειμένου περί μη βιομηχανικών επιχειρήσεων και 30 ή 25 ώρες ανάλογα με τις κατηγορίες των βιομηχανικών επιχειρήσεων όπως αυτές καθορίζονται ανά εξάμηνο με κοινές υπουργικές αποφάσεις των Υπουργών Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και Οικονομικών.
Πότε είναι νόμιμη η υπερωρία;Για να είναι νόμιμη η υπερωρία πρέπει να τηρούνται οι εξής προϋποθέσεις:Ο εργοδότης να αναγγείλει την πραγματοποίηση τους στην Αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας. Η θεώρηση-έγκριση προηγείται της πραγματοποίησής τους. Να τηρείται στην επιχείρηση βιβλίο υπερωριών, θεωρημένο από την Επιθεώρηση Εργασίας. Να υπάρχουν έκτακτες ή επείγουσες ανάγκες της επιχείρησης.Πως βρίσκουμε το ωρομίσθιο;Για τους αμειβόμενους με ημερομίσθιο, πολλαπλασιάζουμε το ημερομίσθιο επί 6 και το διαιρούμε με το συμβατικό εβδομαδιαίο ωράριο, δηλαδή 40 ή λιγότερο, σε περίπτωση ωραρίου μικρότερου του 40ωρου.ημερομίσθιο Χ 6 συμβατικό εβδομαδιαίο ωράριο (40 ή λιγότερο)
Παράδειγμα : Για να βρούμε το ωρομίσθιο του υπαλλήλου που αμείβεται με μισθό 1250 ευρώ, διαιρούμε κατ' αρχή το μισθό με τον αριθμό 25, που είναι οι εργάσιμες μέρες του μήνα για να βρούμε το ημερομίσθιο, δηλαδή 1250 ευρώ : 25 = 50 ευρώ, το οποίο στη συνέχεια πολλαπλασιαζόμενο επί 6 μας δίνει τον εβδομαδιαίο μισθό, που ανέρχεται σε 50 ευρώ Χ 6 = 300 ευρώ. Το ποσό αυτό τελικά το διαιρούμε με τον αριθμό 40 για να βρούμε το ωρομίσθιο, το οποίο ανέρχεται σε 300 ευρώ : 40 = 7,5 ευρώ.
Έναρξη και λήξη του ωραρίου. Το ωράριο του εργαζομένου, ως προς την έναρξη και λήξη κατά τη διάρκεια της ημέρας, ρυθμίζεται από τον εργοδότη, ορίζεται συγκεκριμένα με την υπογραφή της σύμβασης και αναγράφεται στη βεβαίωση του ΠΔ 156/94. Εάν ο εργοδότης ασκεί καταχρηστικά το δικαίωμα μεταβολής του ωραρίου, ο εργαζόμενος δικαιούται να απαιτήσει την τήρηση, διαφορετικά υπάρχει βλαπτική μεταβολή και ισχύει ότι αναφέρεται για αυτήν.
ΠΗΓΉ: ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΖΑΚΥΝΘΟΥ

3/5/09

ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΕΝΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΑΝΕΝΕΡΓΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Με μια επικίνδυνη απόφαση για τις εργασιακές σχέσεις η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου (10/2009) απέρριψε την αίτηση φύλακα που διεκδικούσε διαφορές αποδοχών από τον εργοδότη του (υπερωρίες, προσαυξήσεις από νυκτερινή εργασία και εργασία Κυριακών). Ο φύλακας εργαζόταν σε παροπλισμένο πλοίο στην Ελευσίνα με δωδεκάωρες βάρδιες.
Για να καταλήξει σε αυτή την απόφαση, ο Αρειος Πάγος εκτίμησε ότι οι εργαζόμενοι με «απλή ετοιμότητα εργασίας» (!), δηλαδή αυτοί που κατά το ωράριό τους «δε διατηρούν σε εγρήγορση τις σωματικές και πνευματικές τους δυνάμεις» δε δικαιούνται όσα προβλέπει η εργατική νομοθεσία για τους άλλους συναδέλφους τους που βρίσκονται σε «γνήσια ετοιμότητα εργασίας».
Σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασης, η ετοιμότητα για εργασία διακρίνεται σε δύο κατηγορίες. Σε ενεργό χρόνο και ανενεργό. «Η πρώτη είναι η "γνήσια ετοιμότητα εργασίας" (ενεργός χρόνος) και οι εργαζόμενοι οφείλουν να βρίσκονται σε ορισμένο τόπο που καθορίζεται από τον εργοδότη και για προκαθορισμένο χρονικό διάστημα, διατηρώντας τις σωματικές και πνευματικές τους δυνάμεις σε εντάσεις προκειμένου να μπορούν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους μόλις παραστεί ανάγκη. Σε αυτή τη κατηγορία καλύπτονται από το σύνολο της εργατικής νομοθεσίας. Στη δεύτερη κατηγορία ο ανενεργός χρόνος δεν θεωρείται εργάσιμος χρόνος άρα δεν πληρώνεται. «Δεύτερη κατηγορία - συνεχίζει η απόφαση - είναι η "απλή ετοιμότητα" ή όπως αλλιώς λέγεται η "ετοιμότητα κλήσης ή μη γνήσια ετοιμότητα", κατά την οποία ο εργαζόμενος δεν υποχρεούται να έχει σε εγρήγορση τις σωματικές ή πνευματικές του δυνάμεις, ενώ έχει τη δυνατότητα να κοιμάται ή να βρίσκεται έξω από τον τόπο εργασίας. Στις περιπτώσεις αυτές δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας που αφορούν τα ελάχιστα όρια αμοιβής και τις προσαυξήσεις για παροχή νυκτερινής ή υπερωριακής εργασίας και εργασία κατά τις Κυριακές»!

Η ολομέλεια του Α.Π αποφάνθηκε πως παρά το γεγονός ότι ο εργοδότης τον δέσμευε για το δωδεκάωρο της βάρδιάς του ακόμα και τις Κυριακές, αυτό δε θεωρούνταν εργάσιμος χρόνος, αφού ο εργαζόμενος «δε διατηρούσε σε εγρήγορση τις σωματικές και πνευματικές τους δυνάμεις»!
Η απόφαση ανοίγει τον δρόμο για εκτεταμένες αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις όπως η πληρωμή με το κομμάτι και η ουσιαστική κατάργηση υπερωριών και νυχτερινών αμοιβών για ολόκληρους κλάδους εργαζομένων, όπως τους φύλακες κάθε είδους ή για όσους κρατούν βάρδιες ανάγκης. Ανατρέπει τον ημερήσιο χρόνο εργασίας, χαρίζει το μισθολογικό κόστος στην εργοδοσία, ανατρέπει συλλογικές συμβάσεις και εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα.